خط کشی سطوح جاده نوعی مواد شیمیایی یا برچسب می باشد که جهت انتقال اطلاعاتی خاص اعم از نشان دادن مسیر صحیح جاده یا مسیر ، امکان سبقت یا عدم سبقت ، خطوط عابر پیاده ، خطوط مجاز جهت پارک خودرو و .. استفاده می شود.
نشانه گذاری سطوح جاده ها برای ارائه ی بهتر اطلاعات راهنمایی و رانندگی به رانندگان و عابرین یکی از مهمترین عوامل در به حداقل رسانیدن سردرگمی و عدم اطمینان در میسر رانندگی و یا عبور می باشد. نشانه گذاری یا خط کشی در کشور های مختلف تقریبا مشابه می باشد اما در هر کشور دارای استاندارد ها و معانی خاص خود می باشد.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی در ساخت رنگ خطوط جاده ها از موادی با شکست نوری بالا استفاده می شود این مواد نور وسایل نقلیه را به آنها برگردانده و باعث می شوند در شب همانند چراغ های نورانی مسیر را برای رانندگان مشخص نمایند.
انواع خطکشی
رنگ
به همراه رنگ در خطکشی ها با دانه های افزودنی با ضریب شکست بالا اضافه میکنند و در طول مسیر یا پارکینگ ها مورد استفاده قرار میگیرید البته در مکان های مختلف جنس و نوع مواد بکاررفته در رنگ ها طبق استاندارد های اعلام شده از جانب سازمان مربوطه متفاوت می باشد. استفاده از رنگ در خط کشی مسیر ها به سال 1905 برمیگردد و جهت ایمنی جاده ها به لحاظ کم هزینه بودن مورد استفاده قرار میگیرد.
رنگ متشکل از سه قسمت اصلی است: رنگدانه ها، رزین ، و آب یا حلال. رنگدانه ها ریز دانه هایی ست که کار آن جلوه گر کردن رنگ در سطح می باشد . ریز دانه ها ممکن است با مواد یو وی یا دیگر مواد براق مخلوط شوند. قسمت دوم رزین که در چسبیدن مواد به سطح جاده نقش موثری دارد. رزین های براساس حلال و رنگ دانه ها و مواد به کار رفته در رنگ از جنس های مختلفی ساخته می شوند مانند : پی وی سی لاتکس استات، متیل متاکریلات و یا رزین های اکریلیک. حلالها که برای روان شدن رنگ استفاده می شوند حلال ها هم بسته به دیگر مواد و سطوح مورد نظر متفاوت می باشد. نفتا، تولوئن، متانول، کلرید متیلن، و استون از حلال های مورد استفاده در رنگ می باشند .
رنگ زرد که از رنگدانه های زرد در مواد رنگ استفاده می شود اغلب در بزرگ راه های ایالات متحده کاربرد دارد این رنگ ها توسط ماشین رنگ پاشی به نام استریپر که توانایی ذخیره مقداری زیادی ( برابر 100 گالن ) رنگ را دارد نشانه گذاری می شود البته باتوجه به طول مسیر و محدودیت های ترافیکی گاها از ماشین کوچک رنگ پاش دستی یا اتوماتیک نیز استفاده می شود. رنگ از طریق یه سری لوله تحت فشار هوا به همراه دانه های ریز با شکست بالا به سطح جاده پاشیده می شود. البته دانه های ریفلکتیو به صورت جداگانه در مخزن دیگری نگهداری می شوند و همراه با رنگ روی جاده اسپری می شوند در مواردی هم به رنگ آمیخته می شوند ( توصیه نشده )
خط کشی های ترموپلاستیک ( گرمانرم)
از هیدروکربن ها، استرها کلوفون یا مالئیک استرهای کلوفون اصلاح شده تشکیل شده
یکی از انواع خط کشی که در دنیا رایج می باشد خط کشیی ترموپلاستیک می باشد که ههزینه ی بیشتر و دوام بیشتری نیز دارد. در این سیستم از چسب های ترموپلاستیک استفاده می شود چسب های ترموپلاستیک بطور کلی از مخلوط ، رزین ، دانه های انعکاسی ، رنگ دانه ها تشکیل می شود استفاده از این نوع رنگ ها به جهت عدم استفاده از حلال در آن و یکپارچه شدن با سیستم انعکاسی افزایش یافته است . ( تفاوت این سیستم با سیستم قبلی در مواد تشکیل دهنده ی چست یا رزین و نوع رنگ دانه ها و نوع دانه های انعکاسی می باشد)
ماشین خط کشی ترموپلاستیک با ماشین رنگ معمولی کاملا متفاوت است این ماشین ها مواد را تا دمای 200 درجه سانتیگراد حرارت می دهند سپس توسط یک نازل لرزاننده بروری سطح جاده ریخته شده و بلافاصله دانه های انعکاسی روی آن گذاشته می شود. این نوع از خط کشی از بازتاب و عمور بالاتری برخوردار است و به علت ضخیم بودن وقتی وسیله ی نقلیه ای روی خطوط برود ایجاد صدا می نماید. خط کشی های ترموپلاستیک عموما سفید و در مواردی زرد می باشد . خط کشی سفید شامل سفید تیتانیوم، اکسید روی، لیتوفون می باشد.
لازم به ذکر است خط کشی ترموپلاستیک بر خلاف سیستم رنگ به جهت داغ بودن مواد و سیستم رنگ رزی زمان زیادی می برد.
ترموپلاستیک آماده ( گرمانرم آماده )
مواد تشکیل دهنده ی این سیستم کاملا شبیه به سیستم گرمانرم می باشد با این تفاوت که مواد را قبلا در محیطی دیگر گرما میدهند سپس بصورت خطی پاشیده و پس از سرد شدن بصورت رول درمی آورند و برای نصب ابتدا سطح جاده را با مشعل پروپان گرم کرده و رول حاضر شده را روی سطح جاده می چسبانند این سیستم بعضا با نوار های آماده که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد اشتباه گرفته می شود. از این سیستم اغلب برای خطوط توقف خطوط عابر پیاده فلش ها علائم دوچرخه سوار ها و… مورد استفاده قرار می دهد.
نوار پلیمری
سیستم نوار پلیمری بیشتر در ایالات متحده برای نشانه گذاری خطوط عابر پیاده مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع از نشانه گذاری نوارهایی شبیه شبرنگ با بازتاب بسیار بالا می باشد . همچنین از دیگرکاربردهای این سیستم در توقف گاه ها ، گذرگاه های قطار ، خطوط تاکسی و اتوبوس ، مسیر های دوچرخه .
برای نصب این نوع نوارها نیز سطح مورد نظر را گرمکرده سپس با استفاده از غلطک نوارها را روی سطح گرم شده می چسبانند.
استفاده از این نوارها در نواحی مرطوب رایج نمی باشد و همچنین این نوارها در برابر کشش و خراش مقاوم نمی باشند.
اپوکسی.
اپوکسی شامل رزین رنگدانه و کاتالیزور می باشد . اینها در یک ماشین مخصوص رنگرزی ایپوکسی مخلوص شده و روی سطح جاده اسپری می شوند به همراه آن دانه های بازتابنده توسط یک نازل دیگر روی سطح اسپری شده پاشیده می شود .
استفاده از خطکشی های اپوکسی در سال 1970 رایج شد و تا سال 1990 به محبوبیت بالایی رسید استفاده از این فن آوری به علت هزینه ی کم و عمر نسبتا طولانی هنوز رواج دارد.
